Postępowanie w trybie art.48 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. (z
późniejszymi zmianami) ma zastosowanie do obiektów budowlanych zrealizowanych
po miesiącu styczniu 1995r. wybudowanych bez wymaganego pozwolenia na budowę.
Postępowania w głównej mierze dotyczą budynków letniskowych,
budynków gospodarczych, wiat, altan o powierzchni zabudowy przekraczającej
25m², dobudowy pomieszczeń do istniejących budynków, które zwiększają
powierzchnię zabudowy, kubaturę budynku.
Bardzo często również zdarzają się
sytuacje, w których kupujący np. budynek mieszkalny jednorodzinny, budynek
letniskowy nie żąda od sprzedawcy okazania dokumentacji obiektu budowlanego, w
szczególności decyzji udzielającej inwestorowi pozwolenia na budowę, a także
formalnego zakończenia budowy. Jest to bardzo ważne, gdyż nowy właściciel
wchodzi w całokształt praw i obowiązków dotyczących danego budynku.
Co zrobić zanim dokonamy zakupu
takiej nieruchomości:
1. zażądaj od zbywcy okazania dokumentacji
budowlanej dotyczącej budynku, który zamierzasz kupić
2. w przypadku, gdy właściciel wykręca się od
okazania dokumentacji, wystąp do nadzoru budowlanego (podpierając się tym, iż
jesteś zainteresowany zakupem) z prośbą o udzielenie informacji, czy formalnie
zakończona została budowa budynku;
3. zainteresuj się, czy obiekt wybudowano zgodnie z
przepisami, a co za tym idzie, czy jest możliwa jego legalizacja;
4. jeśli budynek został wybudowany bez wymaganych
dokumentów, zaproponuj sprzedawcy kupno budynku za niższą cenę - z uwagi na
wadę prawną jaką jest obarczony obiekt. Uwaga!!! Postępowanie legalizacyjne
wiąże się nieodłącznie z opłatą legalizacyjną, więc cena musiałaby być na tyle
atrakcyjna, by się to opłacało.
Postępowanie administracyjne w trybie art.48 ustawy Prawo
budowlane zostaje wszczęte w organie nadzoru budowlanego na wniosek strony lub
z urzędu.
Zanim organ nadzoru budowlanego dokona formalnego wszczęcia
postępowania administracyjnego obowiązany jest dokonać oględzin istniejącej
zabudowy, a dopiero na podstawie ustalonych faktów wszcząć postępowanie. Kolejnym
krokiem jest wydanie postanowienia w oparciu o art.48 ust.2, ust.3 ustawy Prawo
budowlane. W postanowieniu wstrzymuje się prowadzenie robót budowlanych (jeśli
roboty nie zostały zakończone) oraz nakłada się obowiązek przedłożenia:
1. zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta
miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego albo ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania
przestrzennego;
2. dokumentów, o których mowa w art.33 -
mianowicie:
- cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z
opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi
przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem, o którym mowa w art.12 ust.7,
aktualnym na dzień opracowania projektu; nie dotyczy to uzgodnienia i
opiniowania przeprowadzanego w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na
środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000;
- oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania
nieruchomością na cele budowlane.
Jeśli nie wywiążemy się z nałożonego
obowiązku w określonym terminie, organ nadzoru budowlanego nakazuje, w drodze
decyzji, rozbiórkę obiektu lub jego części będącego w budowie, albo
wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę.
Co się dzieje, jeśli zdecydujemy się na legalizację obiektu:
1) należy sporządzić projekt budowlany i przedłożyć
go do organu nadzoru budowlanego
2) właściwy organ - na podstawie art.49 ustawy Praw
budowlane - przed wydaniem decyzji w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego
i udzielenia pozwolenia na wznowienie robót budowlanych (jeśli nie zostały
zakończone) bada:
- zgodność
projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, a w szczególności z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego,
- kompletność
projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i
sprawdzeń,
- wykonanie
projektu budowlanego przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane
oraz, w drodze postanowienia, ustala
wysokość opłaty legalizacyjnej
opłatę legalizacyjną liczy się
korzystając z wzoru dotyczącego kar - zgodnie z art.59f ust.1 ustawy Prawo
budowlane - z tym, że stawka opłaty podlega pięćdziesięciokrotnemu
podwyższeniu:
s x k x w x 50
s - stawka opłaty wynosi 500zł
k - współczynnik kategorii obiektu -
wynikający z załącznika do ustawy Prawo
budowlane
w - współczynnik wielkości obiektu -
wynikający z załącznika do ustawy Prawo
budowlane
np. odnośnie budowy budynku
mieszkalnego jednorodzinnego, lub dobudowy pomieszczeń do istniejącego budynku
mieszkalnego jednorodzinnego opłata legalizacyjna wyniesie
s (500zł) x k (2,0) x w (1,0) x 50 = 50000zł
3)
Następnie,
w razie spełnienia wymagań, właściwy organ wydaje decyzję:
- o zatwierdzeniu
projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót;
-
o
zatwierdzeniu projektu budowlanego, jeżeli budowa została zakończona
W
decyzji tej organ nadzoru budowlanego nakłada obowiązek uzyskania pozwolenia na
użytkowanie.
Po
zakończonej budowie składamy więc wniosek do nadzoru budowlanego o udzielenie
pozwolenia na użytkowanie, dołączając do wniosku dokumenty wymienione w art.57
ustawy Prawo budowlane - potrzebne dokumenty zostały opisane w zakładce
zakończenie budowy.